بررسی عوامل مؤثر بر مرگ مادری در استان کردستان در سال های ۱۳۸۱-۱۳۷۷

مقدمه: حاملگی گر چه یک بیماری نیست و پدیده ای طبیعی محسوب می شود ولی می تواند برای مادر وجنین خطراتی به همراه داشته باشد. مادر هسته اصلی خانواده و عامل سلامت و موفقیت سایر اعضاء، است و مرگ او صدمات جبران ناپذیری را به خانواده و جامعه وارد می سازد. به طور متوسط سالیانه 10100 کودک در استان کردستان متولد می شوند و دوازده مورد مرگ مادر در استان رخ می دهد؛ بدین ترتیب میزان مرگ مادران باردار استان کردستان 118 مورد به ازای هر 000/100 تولد زنده است که در مقایسه با مرگ و میر مادران باردار در کل کشور که 37 مورد به ازای هر 000/100 تولد زنده است، بیش از سه برابر است.روش کار: این مطالعه از نوع مورد - شاهدی بوده، گروه شاهد از نظر محل سکونت و زمان حاملگی (سال) با گروه مورد هم سان بودند. نمونه های گروه مورد از طریق سرشماری و نمونه های گروه شاهد به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و نسبت مورد به شاهد 1 به 4 بود. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه که اعتبار آن به روش محتوی تأیید شده بود، جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss.win و آمار توصیفی و آمار تحلیلی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: از 55 مورد مرگ مادری که در زمان مطالعه اتفاق افتاده بود بیشترین درصد متعلق به گروه سنی 35-18 سال، بی سواد و خانه دار و روستایی بودند و شهرستان مریوان با 1/29 درصد بالاترین میزان مرگ مادری را دارا بود. در بین متغیرهای بررسی شده، مراقبت های دوران بارداری (7/22=or)، عامل زایمان (85/9=or)، استفاده از یکی از روش های تنظیم خانواده (4/5=or)، تعداد بارداری (5/2=or) و روش زایمان (3/2=or) با مرگ مادری ارتباط داشتند.نتیجه گیری: با توجه به عواملی که در مرگ مادری شناخته شده اند، می توان با انجام اقداماتی نظیر افزایش مراقبت های دوران بارداری، افزایش پوشش تنظیم خانواده، جلوگیری از انجام زایمان ها توسط ماماهای دوره ندیده و جلوگیری از انجام سزارین های غیر ضروری، میزان مرگ مادری را در استان کردستان به نحوی چشمگیر کاست.